Depresja poporodowa jest zespołem objawów psychicznych. Terminem tym określa się wyłącznie zaburzenia związane z połogiem, a więc zaczynające się w okresie do sześciu tygodni od porodu. Wyróżnić można kilka stadiów w zależności od intensywności symptomów. Teoretycznie najłagodniejszym stanem jest obraz smutku połogowego, inaczej “baby blues”, dotykający nawet około osiemdziesiąt procent kobiet po narodzinach dziecka.

Na czym polega depresja poporodowa? Jakie są przyczyny?

Depresja poporodowa polega na wystąpieniu objawów epizodu depresyjnego bezpośrednio związanego z kwestią porodu. Lekarz powinien odróżnić typowe objawy spadku napędu i nastroju, takie jak bezsenność, spadek masy ciała, utrata popędu seksualnego, od poważnych, dość charakterystycznych dolegliwości stanu ciężkiego. Przyczynami dolegliwości mogą być wielorakie oraz dotykać co najmniej kilku aspektów życia. Nie bez znaczenia naukowcy uznają wpływ zmian hormonalnych, zmiana sytuacji bytowej, czy związany z nią stres. Do czynników ryzyka należą:

• przebyte przez kobietę uprzednio sytuacje zaburzeń afektu, lęk lub patologia snu,
• stwierdzenie powikłań ciąży, czy porodu,
• wystąpienie szkodliwych czynników psychospołecznych (utrata pracy, brak dostatecznej więzi z partnerem, napięta sytuacja w najbliższej rodzinie, itd.)
• epizod smutku poporodowy hipomanii,
• rodzinna skłonność do spadku nastroju po porodzie
• negatywny stosunek do trwającej ciąży,
• komplikacje okołoporodowe,
• poprzednie poronienia lub martwe urodzenia,
• jatrogenne, negatywne doświadczenia relacji z personelem medycznym.

Depresja poporodowa – objawy

Oprócz typowych objawów depresji opisywanych w podręcznikach akademickich jako konieczne do jej rozpoznania (anhedonia – brak możliwości odczuwania przyjemności; abulia – spadek aktywności, myślenie depresyjne, lęk), wyróżnia się następujące cechy:

• obsesja i natrętne myśli dotyczące rzekomej niekompetencji pacjentki,
• chwiejność emocjonalna, smutek, płacz kojarzony z poczuciem głębokiej bezradności w obliczu życiowych zmian,
• uczucie wychowywania wyjątkowo problematycznego dziecka,
• hipochondria, lęk,
• stan rzekomego osamotnienia w obliczu połogu, braku wsparcia ze strony najbliższej rodziny,
• bezsenność, zaburzenia koncentracji uwagi i zdolności psychomotorycznych,
• świadomość jakiejś winy,
• myśli samobójcze.

Depresja poporodowa – jak wygląda leczenie?

Wspomniane objawy powinny zostać jak najszybciej zauważone i skonsultowane z lekarzem specjalistą, gdyż pozbawienie pacjentki możliwości odpowiedniego leczenia stwarza ryzyko rozwoju ciężkiej depresji. Taka sytuacja w ostateczności może doprowadzić chorą do myśli samobójczych, planów, działań, a w skrajnych przypadkach próby samobójczej wielokrotnie kończącej się zgonem. Leczenie pierwszych symptomów opiera się na zastosowaniu psychoterapii, psychoedukacji, czy wsparcia psychologicznego. U niektórych matek zasadnym rozwiązaniem będzie farmakoterapia za pomocą leków przeciwdepresyjnych. Najcięższe sytuacje wymagają hospitalizacji, czasem przymusowej.